Xuất Khẩu Dệt May Năm 2024

Xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam trong quý I/2024 đã khởi sắc trở lại sau năm 2023 nhiều biến động, khó khăn.

Xuất khẩu dệt may dự báo tiếp tục cải thiện trong những tháng cuối năm và đầu năm 2025

Hiện nay, sản xuất ngành dệt và trang phục của Việt Nam tiếp tục phục hồi tốt. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, trong tháng 9/2024, chỉ số sản xuất ngành dệt tăng 0,1% so với tháng 8/2024 và tăng 11,2% so với tháng 9/2023. Tính chung 9 tháng năm 2024, chỉ số ngành dệt tăng 12,8% so với cùng kỳ năm 2023. Tháng 9/2024, chỉ số sản xuất trang phục của cả nước giảm 2,5% so với tháng 8/2024, nhưng tăng 19,7% so với tháng 9/2023. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2024, chỉ số sản xuất trang phục của cả nước tăng 9,9% so với cùng kỳ năm 2023 (Bảng 1).

Bảng 1: Chỉ số sản xuất ngành dệt, may của Việt Nam tháng 9 năm 2024

Về xuất khẩu, theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, trong tháng 9/2024, kim ngạch xuất khẩu hàng dệt và may mặc của Việt Nam đạt 2,98 tỷ USD, giảm 26,5% so với tháng 8/2024, nhưng tăng 16,0% so với tháng 9/2023. Tính chung 9 tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may đạt 27,34 tỷ USD, tăng 8,9% so với cùng kỳ năm 2023.

Trong 9 tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu hàng dệt và may mặc của Việt Nam tăng 8,9% so với cùng kỳ năm 2023 cho thấy hoạt động xuất khẩu ngành dệt may đang cải thiện tích cực, khi tốc độ tăng trưởng ngày càng mở rộng so với những tháng đầu năm. Trong đó, những thị trường xuất khẩu chủ lực như: Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc vẫn duy trì mức tăng trưởng; thị trường ASEAN, Nga, Canada… đang là điểm sáng tiềm năng để doanh nghiệp thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu hàng dệt may; tuy nhiên xuất khẩu sang EU vẫn chậm.

Thời điểm hiện tại, tín hiệu đơn hàng của các doanh nghiệp dệt may trong nước khá tích cực. Việt Nam là nước duy nhất trong bốn quốc gia xuất khẩu dệt may lớn nhất thế giới có thị phần tăng trưởng ở các quốc gia. Trong đó, thị trường Hoa Kỳ tăng từ 17,6% lên 18,3%; châu Âu tuy nhập khẩu dệt may giảm khoảng 5,5% nhưng xuất khẩu dệt may của Việt Nam vẫn giữ được thị phần ở thị trường này khoảng 4,4%…

Dự báo, xuất khẩu hàng dệt và may mặc của Việt Nam tiếp tục cải thiện trong những tháng cuối năm và đầu năm 2025, nhờ yếu tố chu kỳ, đơn hàng dồi dào. Trong đó, xuất khẩu sang các thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc đang hồi phục tốt, riêng EU vẫn còn yếu.

Trong tháng 9/2024, nhập khẩu nguyên phụ liệu của ngành dệt may Việt Nam đạt 2,343 tỷ USD, giảm 0,73% so với tháng 8/2024 song tăng tới 15,49% so với tháng 9/2023. Tính chung 9 tháng đầu năm 2024, nhập khẩu nguyên phụ liệu ngành dệt may ước đạt hơn 20,386 tỷ USD, tăng 14,71% so với 9 tháng đầu năm 2023 và tăng 13,25% so với cùng kỳ năm 2019. Đây cũng là thời điểm, trị giá nhập khẩu nguyên phụ liệu dệt may các loại của cả nước tăng cao nhất trong nhiều tháng qua. Trong đó, nhập khẩu các nguyên phụ liệu đều tăng trưởng khá so với cùng kỳ năm ngoái, riêng nhập khẩu bông tăng nhẹ 2,32%.

Bảng 2: Nhập khẩu nguyên phụ liệu dệt may của Việt Nam 9 tháng đầu năm 2024

Theo Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương), hiện nay, tình hình kinh tế vĩ mô đang khá thuận lợi, lượng tồn kho của các hãng thời trang giảm xuống đang cho thấy tín hiệu tích cực về đơn hàng dệt may trong những tháng cuối năm. Lạm phát ở Hoa Kỳ thấp, đã có tín hiệu một đợt giảm lãi suất vào tháng 9 của Cục Dự trữ liên bang Hoa Kỳ (Fed), có thể cuối năm sẽ có một đợt giảm lãi suất nữa. Lãi suất của Anh vừa giảm lần thứ 2 vào ngày 1/8 kể từ tháng 3/2020 với mức giảm 0,25%, hy vọng sức cầu của thị trường sẽ tăng lên.

Cùng với đó, mức giảm tồn kho của các hãng thời trang lớn trên thế giới cũng khá tích cực trong quý II vừa qua, đơn cử Nike giảm tới 11%, Levi’s giảm 7%, kết quả kinh doanh cũng như lợi nhuận của các hãng được cải thiện ở mức khá bền vững. Hai hãng thời trang có mức tăng trưởng lợi nhuận nổi bật nhất là H&M với lợi nhuận tăng trưởng khoảng 49%, Uniqlo khoảng 36%. Các doanh nghiệp dệt may đang đặt nhiều hy vọng giá đơn hàng sẽ được cải thiện, các doanh nghiệp dệt may sẽ có hiệu quả tích cực hơn so với năm trước.

Năm 2024, ngành dệt may Việt Nam đặt mục tiêu xuất khẩu 44 tỷ USD. Với những tín hiệu tích cực của thị trường, mục tiêu nêu trên có thể đạt được.

Tuy nhiên, ngành dệt may vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức do nhu cầu thị trường chưa cải thiện ổn định, cước vận tải biển, chi phí sản xuất… được dự báo tiếp tục tăng tác động trực tiếp đến hiệu suất sản xuất, kinh doanh.

Cụ thể, trong những tháng cuối năm 2024, nhu cầu dệt may tại các thị trường tiêu thụ chính chưa thể cải thiện, kế hoạch cắt giảm lãi suất tại các thị trường này chưa rõ ràng, trong khi các quốc gia cạnh tranh dự kiến sẽ phá giá mạnh đồng tiền từ 15%-20% để hỗ trợ xuất khẩu, giành lại thị phần. Do đó, các doanh nghiệp sẽ chịu áp lực cạnh tranh về đơn giá trong bối cảnh đơn giá vốn đã thấp của 2 năm qua chưa cải thiện.

Mặt khác, cước vận tải biển, tiền lương, tiền điện, lãi suất ngân hàng… được dự báo tiếp tục tăng sẽ tác động trực tiếp đến hiệu suất sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Trong khi đó, những tiêu chuẩn về thị trường cũng ngày càng khắt khe, đơn cử, một số quốc gia, như: Mỹ, EU… đã đưa ra những quy định rất cao về xanh hóa, về môi trường.

Do đó, để giữ vững thị trường, Hiệp hội Dệt May Việt Nam đề xuất, các thương vụ nước ngoài hỗ trợ nhiều hơn về thông tin từ các thị trường, chính sách của nước sở tại..., đặc biệt là thông tin về cơ chế cho sản xuất xanh từ một số nước.

Ngoài ra, trước nhiều biến động của kinh tế thế giới, như: dịch bệnh, xung đột thương mại…, các thương vụ cũng cần giúp doanh nghiệp đánh giá được nhu cầu và quy mô tiêu dùng về dệt may tại các thị trường, kể cả những thông tin về hiệu quả hoạt động của các tập đoàn bán lẻ trên thế giới…, để từ đó có thể căn chỉnh và đề ra kế hoạch sản xuất, kinh doanh cho từng khu vực thị trường.

Hiện nhiều nước đưa ra biện pháp phòng vệ thương mại, do vậy, doanh nghiệp cần sự chia sẻ thông tin và cảnh báo từ các cơ quan quản lý nhà nước, để từ đó giúp doanh nghiệp có giải pháp ứng phó.

Về phía các doanh nghiệp dệt may, cần tiếp tục linh hoạt trong điều hành, tận dụng tối đa các cơ hội từ thị trường, xác định mặt hàng có tính kỹ thuật khó, đơn hàng nhỏ…, nhưng giá trị gia tăng cao để sản xuất, thay vì các mặt hàng phổ thông giá rẻ, khó cạnh tranh. Đồng thời, cần thường xuyên theo dõi và cập nhật, dự báo các thông tin về thị trường, xây dựng các kịch bản có thể xảy ra và có phương án phù hợp cho hoạt động sản xuất, kinh doanh./.

Bên cạnh những thị trường xuất khẩu chủ lực như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc vẫn duy trì mức tăng trưởng so với cùng kỳ, hiện tại thị trường ASEAN, Nga, Canada,… đang là điểm sáng tiềm năng để doanh nghiệp thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu hàng hóa.

Thời điểm hiện tại, tín hiệu đơn hàng của các doanh nghiệp dệt may trong nước khá tích cực. Việt Nam là nước duy nhất trong bốn quốc gia xuất khẩu dệt may lớn nhất thế giới có thị phần tăng trưởng ở các quốc gia. Trong đó, thị trường Mỹ tăng từ 17,6% lên 18,3%, đứng đầu ở thị phần Mỹ; châu Âu tuy nhập khẩu dệt may giảm khoảng 5,5% nhưng xuất khẩu dệt may của Việt Nam vẫn giữ được thị phần ở thị trường này khoảng 4,4%,…

Theo Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Dệt may-đầu tư-thương mại Thành Công (TCM) Trần Như Tùng, tổng doanh thu của đơn vị trong bảy tháng qua đạt hơn 91,4 triệu USD, tăng 16% so với cùng kỳ năm 2023, đạt 58% kế hoạch năm; lợi nhuận sau thuế đạt hơn 7 triệu USD, tăng 32% so cùng kỳ năm 2023 và đạt 102% kế hoạch năm.

Doanh thu của doanh nghiệp đến từ ba mảng chính, trong đó, dệt may chiếm 80,3%, vải chiếm 13,4% và sợi chiếm 5,3%. Hiện tại, đơn vị đã nhận 90% kế hoạch doanh thu cho đơn hàng quý III và 82% kế hoạch doanh thu đơn hàng quý IV.

“Năm 2024, công ty đặt mục tiêu doanh thu đạt khoảng 3.707 tỷ đồng (157,7 triệu USD), tăng 12%; lợi nhuận sau thuế đạt 161,2 tỷ đồng (6,68 triệu USD), tăng 21% so với năm 2023. Thời gian tới, đơn vị tiếp tục triển khai các giải pháp nhằm tăng đầu tư, gia tăng đơn hàng và thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa, đồng thời nỗ lực giữ vững việc làm, thu nhập cho người lao động.

Bên cạnh xuất khẩu những sản phẩm truyền thống, doanh nghiệp cũng đẩy mạnh đa dạng hóa sản phẩm thân thiện với môi trường, tái chế và những sản phẩm có giá trị cao nhằm nâng cao chuỗi giá trị, mở rộng khách hàng tại các thị trường còn nhiều dư địa để gia tăng doanh thu xuất khẩu”, ông Trần Như Tùng nhấn mạnh.

Thời gian qua, doanh nghiệp dệt may gặp nhiều khó khăn do biến động lao động bất thường so với mọi năm. Nguyên nhân chủ yếu là do xu hướng đi xuất khẩu lao động và cạnh tranh lao động từ các doanh nghiệp FDI trong khu vực, mặc dù mặt bằng lương, thu nhập của người lao động ngành dệt may liên tục được cải thiện. Bên cạnh đó, áp lực giao hàng và giá chưa cải thiện cũng ảnh hưởng đến hiệu quả của doanh nghiệp.

Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) Lê Tiến Trường chia sẻ, với quy mô xuất khẩu đứng thứ ba thế giới, sử dụng hơn 2 triệu lao động, kim ngạch xuất khẩu hằng tháng phải đạt từ 3,5 đến 4 tỷ USD, cho nên những ảnh hưởng của thị trường thế giới sẽ tác động lớn tới xuất khẩu dệt may Việt Nam. Tuy nhiên, tám tháng qua, xuất khẩu dệt may Việt Nam khá tốt, đặc biệt trong tháng 7 và tháng 8, mỗi tháng kim ngạch xuất khẩu đạt từ 4,2 đến 4,4 tỷ USD, là mức xuất khẩu cao nhất kể từ tháng 8/2022 trở lại đây.

Hiện tình hình kinh tế vĩ mô khá sáng sủa, lượng tồn kho của các hãng thời trang giảm xuống đang cho thấy tín hiệu tích cực về đơn hàng dệt may trong những tháng cuối năm. Lạm phát ở Mỹ thấp, đã có tín hiệu một đợt giảm lãi suất vào tháng 9 của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed), có thể cuối năm sẽ có một đợt giảm lãi suất nữa. Lãi suất của Anh vừa giảm lần thứ 2 vào ngày 1/8 kể từ tháng 3/2020 với mức giảm 0,25%, hy vọng sức cầu của thị trường sẽ tăng lên.

Cùng với đó, mức giảm tồn kho của các hãng thời trang lớn trên thế giới cũng khá tích cực trong quý II vừa qua, đơn cử Nike giảm tới 11%, Levi’s giảm 7%, kết quả kinh doanh cũng như lợi nhuận của các hãng được cải thiện ở mức khá bền vững. Hai hãng thời trang có mức tăng trưởng lợi nhuận nổi bật nhất là H&M với lợi nhuận tăng trưởng khoảng 49%, Uniqlo khoảng 36%. Các doanh nghiệp dệt may đang đặt nhiều hy vọng giá đơn hàng sẽ được cải thiện; trên nền tảng đủ hàng, các doanh nghiệp dệt may sẽ có hiệu quả tích cực hơn so với năm trước.

Năm 2024, ngành dệt may Việt Nam đặt mục tiêu xuất khẩu 44 tỷ USD. Với những tín hiệu tích cực của thị trường, mục tiêu nêu trên hoàn toàn có thể đạt được, tuy nhiên ngành dệt may vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức do nhu cầu thị trường chưa thật sự cải thiện, cước vận tải biển, tiền lương, tiền điện, lãi suất ngân hàng,… được dự báo tiếp tục tăng tác động trực tiếp đến hiệu suất sản xuất, kinh doanh.

Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) Vũ Đức Giang cho rằng, kim ngạch xuất khẩu dệt may Việt Nam trong tám tháng qua có nhiều khởi sắc, nhưng mức tăng trưởng do chuyển dịch đơn hàng từ các nước khác sang thị trường Việt Nam tăng, còn thực chất tiêu dùng toàn cầu chưa tăng. Tuy nhiên, các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới đang là động lực rất tốt cho Việt Nam giữ thị trường, thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa.

Ngành dệt may Việt Nam cũng gặp phải một số khó khăn khi các nước nhập khẩu luôn tìm kẽ hở để đưa ra các tiêu chuẩn khắt khe, buộc doanh nghiệp Việt Nam phải tuân thủ. Do vậy, doanh nghiệp cần phải chú trọng đầu tư, đáp ứng kịp xu thế trong phát triển công nghệ xanh bền vững, công nghệ tái chế, phát triển,... nhằm đáp ứng được yêu cầu của đối tác, khách hàng, qua đó ổn định đơn hàng và đẩy mạnh sản xuất hàng hóa. Ngoài ra, các địa phương trong quá trình xây dựng quy hoạch các khu công nghiệp, cần định hướng ưu tiên đầu tư cho ngành công nghiệp dệt nhuộm để chủ động nguồn vải trong nước phục vụ sản xuất và xuất khẩu.

Tổng Giám đốc Vinatex Cao Hữu Hiếu nhận định, lượng đơn hàng của Việt Nam tăng khoảng 5%, trong khi các quốc gia khác đã hết dư địa tăng trưởng. Thời gian gần đây, xu hướng dịch chuyển đơn hàng may mặc từ Trung Quốc sang Việt Nam khá rõ nét do Mỹ tăng cường giám sát theo đạo luật ngăn chặn lao động cưỡng bức người Ngô Duy Nhĩ (UFLPA).

Cùng với đó, doanh nghiệp ở Băng-la-đét đang phải đối phó với nhiều cuộc đình công do đời sống người lao động thấp, bất ổn chính trị, bạo lực gia tăng,… Những yếu tố này là cơ hội để doanh nghiệp mở rộng thị trường, đầu tư sản xuất, xuất khẩu hàng hóa.

Thực tế, ngành may trong nước những tháng cuối năm tuy lượng đơn hàng dồi dào nhưng doanh nghiệp lại thiếu lao động để triển khai, khó khăn để chuyển đổi từ phương thức sản xuất may gia công (CM) sang FOB (mua nguyên liệu, bán thành phẩm) và ODM (thiết kế, sản xuất, bán sản phẩm) cũng như triển khai sản xuất đơn hàng khó.

Còn ngành sợi cũng vấp phải khó khăn chuyển đổi năng lực sản xuất hiện tại để đáp ứng nhu cầu các mặt hàng có yêu cầu kỹ thuật cao. Vì vậy, những tháng cuối năm, doanh nghiệp dệt may cần duy trì ổn định lực lượng lao động, nhất là các đơn vị may, tăng cường giải pháp cải thiện năng suất và chất lượng, chú trọng số hóa quản trị, ưu tiên quản trị dòng tiền để bảo đảm hoạt động sản xuất, kinh doanh diễn ra liên tục, sớm hoàn thành mục tiêu đề ra.